Historia e një njeriu që sfidoi fatin dhe sistemin: Stefan Mandel, studiues rumun që fitoi lotarinë plot 14 herë, me një metodë të guximshme që shkaktoi ndryshime ligjore në të gjithë botën
Stefan Mandel u lind në Rumani dhe fillimisht punoi si ekonomist. Sipas raporteve që qarkullojnë, në Rumani ai fitoi dy çmime lotarie që e ndihmuan të sigurojë burimet për të larguar familjen jashtë vendit, ndërsa më pas u vendos në Australi ku realizoi pjesën më të madhe të fitoreve të tij.
Çelësi i suksesit të tij nuk ishte llotaria si lojë fatore (si miliona të tjerë përpiqen), por një qasje matematike dhe strategjike që ai e quajti më vonë “combinatorial condensation”, një koncept që përfshin përzierjen dhe reduktimin e hapësirës së kombinacioneve të mundshme për të arritur një avantazh praktik.
Si funksiononte metoda “Mandel”
Mandel dhe një grup investitorësh organizuan një sindikatë – International Lotto Fund (ILF) – dhe ndërmorrën hapat e mëposhtëm:
- Identifikonin loja lotarie ku çmimi i parë (jackpot) ishte mjaft i madh sa të kalonte shumë herë kostot e mundshme për të blerë të gjitha kombinacionet e numrave.
- Llogarinin numrin total të kombinacioneve për lojën (p.sh. kur zgjidhen 6 numra nga 1-40 ekzistojnë 3,838,380 kombinacione të mundshme)
- Mblidhnin kapital nga investitorë, që të blinin kombinacione shumëshe (“të gjitha biletat e mundshme”) për të “siguruar” një fitore (ose fitore të pjesëshme) kur jackpot-i ishte mjaft i lartë.
Moneycontrol - Gjatë periudhës kur disa lotari lejonin blerje masive dhe printim të biletave në shtëpi, ata mund të përpilonin dhe dorëzonin biletat pa u vënë re.
- Kur jackpot-i arriti në nivele të favorshme, ata drejtuan blerjet me sistem koordinues dhe siguruan një përqindje të lartë të kombinacioneve për të fituar. Një nga rastet më të njohura ishte lotaria e Virxhinias, ku ishin 7,059,052 kombinacione përdorur — dhe sindikata blen pothuajse të gjitha kombinimet, duke garantuar që të fitojë.
Metoda pati sukses disa herë në Australi dhe në SHBA, dhe Mandel arriti t’i fitojë lotaritë deri në 14 raste.
Pas disa fitoreve spektakolare, autoritetet reaguan. Rregulloret e lotarive ndryshuan për të ndaluar blerjen masive, printimin vetjak dhe praktikat që lejonin përkrahje të constructor-ave të sindikatave për blerje omnibushe.
Gjithashtu, disa hetime u hapën – përfshirë nga FBI dhe CIA – për t’u siguruar që nuk kishte pastrim parash apo shkelje ligjore, por në shumicën e rasteve u zbulua që nuk ishte thyer ligji.
Më tej, Mandel operoi edhe në zona të tjera dhe, kur më nuk ishte e lejuar metoda e dikurshme, ai ndërronte strategjitë dhe qëndroi jashtë syrit publik.
Efekti dhe mësimet
Rasti i Mandel tregon se edhe lojërat e rastësishme mund të sfidohen nëse përdoret analiza matematikore dhe strategji financiare. Sidoqoftë, kjo nuk është krahasuese me një metodë “garant”, sepse mbetet risk – për shembull, nëse dikush tjetër ndan pjesë të kombinacioneve, ose nëse ligjet ndryshojnë.
Studimi i fundit “On the Lottery Problem: Tracing Stefan Mandel’s Combinatorial Condensation” trajton pikërisht metodën e tij të hershme dhe sugjeron që ai ka evoluar nga “combinatorial condensation” drejt modelit të blerjes së pot-it total, me adaptime për të shmangur rreziqet dhe ndryshimet në rregulla.
Sot, Mandel thuhet se jeton një jetë të qetë në ishullin Vanuatu, larg qendrave financiare dhe medializmit, duke ruajtur misterin rreth shumë aspekteve të strategjisë së tij.
Në fund, historia e Stefan Mandel është një përzierje e guximit, inteligjencës dhe kufijve ligjorë — dhe ndonëse metodat e tij nuk mund të praktikohen më në shumicën e sistemave moderne, ai ka lënë një trashëgimi që sfidon perceptimin se lotaria është vetëm një çështje fati.
Nëse deshiron, mund të përgatis edhe një version më të shpejtë për mediat shqiptare apo një version që të diskutojë nëse diçka e ngjashme mund të ndodhë sot?
