Në një Europë ku tregu i qirave është i zhvilluar dhe shumë njerëz preferojnë të jetojnë në apartamente me qira, Rumania spikat me një rekord të veçantë: mbi 90% e qytetarëve janë pronarë të banesave ku jetojnë. Sipas të dhënave të Eurostat, kjo është një nga normat më të larta jo vetëm në Bashkimin Europian, por edhe në botë. Ky fenomen reflekton historinë, kulturën dhe mentalitetin e rumunëve, për të cilët shtëpia është më shumë se një hapësirë jetese – është simbol i stabilitetit dhe i sigurisë familjare.
Kjo traditë e lartë pronësie ka rrënjë të thella në historinë e vendit. Në vitet pas Luftës së Dytë Botërore, regjimi komunist ndërtoi me ritme të shpejta blloqe banimi për qytetarët. Pas vitit 1989, me rënien e komunizmit, shumica e këtyre apartamenteve iu shitën banorëve me çmime të ulëta, duke bërë që pronësia të bëhej normë gati universale. Në pak vite, Rumania u kthye në një vend ku banesat u privatizuan masivisht, një proces që la gjurmë të thella në strukturën sociale të vendit.
Shtëpia për rumunët nuk është thjesht një aset financiar, por një pjesë e identitetit. Të jesh pronar i banesës shihet si një arritje dhe si një detyrë e natyrshme për të siguruar një trashëgimi për fëmijët. Kjo është arsyeja pse shumë familje investojnë më shumë në blerjen e një banese sesa në qira afatgjata, ndryshe nga tendencat e Europës Perëndimore, ku lëvizja e lirë e tregut të punës i ka bërë njerëzit më fleksibël ndaj banimit me qira.
Megjithatë, ky model ka edhe anët e tij të vështira. Një treg qiraje i pazhvilluar kufizon mundësitë për të rinjtë që kërkojnë të lëvizin nga një qytet në tjetrin për arsye pune apo studimi. Në të njëjtën kohë, shumë banesa të privatizuara janë sot të amortizuara dhe kërkojnë investime të mëdha për renovim, duke ngritur sfida të reja për urbanistikën dhe politikat sociale.
Pavarësisht këtyre sfidave, fakti që mbi 90% e rumunëve janë pronarë të banesës së tyre mbetet një tregues unik i shoqërisë rumune. Ai dëshmon për lidhjen e fortë mes familjes dhe shtëpisë, për aspiratat e stabilitetit dhe për një kulturë që e sheh banesën si themel të jetës. Në një kohë kur shumë europianë kalojnë jetën duke paguar qira, për rumunët, çelësi i shtëpisë mbetet çelësi i sigurisë dhe i përkatësisë.
