Dita e himnit kombëtar të Rumanisë - "Deşteaptă-te române!" (Zgjohuni Rumunë!), simbol i unitetit të Revolucionit Rumun që nga viti 1848, festohet çdo vit më 29 korrik, datë në të cilën në vitin 1848 u këndua "Deşteaptă-te române!" për herë të parë zyrtarisht, në parkun Zăvoi në Râmnicu Vâlcea.
Dita e Himnit Kombëtar të Rumanisë u vendos ligjërisht në vitin 1998, me ligjin nr. 99/1998, i cili parashikon se kjo ditë do të shënohet nga autoritetet publike dhe institucionet e tjera shtetërore, duke organizuar evenimente dhe ngjarje kulturore-arsimore me karakter evokues dhe shkencor, në frymën e traditave të popullit rumun, si dhe ceremoni ushtarake specifike, të organizuara në kuadër të njësive të Ministrisë së Mbrojtjes Kombëtare dhe Ministrisë së Brendshme.
Gjithashtu në vitin 1998, si pjesë e ngjarjeve që shënojnë një shekull e gjysmë nga Revolucioni Rumun i vitit 1848, Banka Kombëtare e Rumanisë (BNR) vuri në qarkullim, për qëllime numizmatike, duke filluar më 29 korrik 1998, Dita e Himnit Kombëtar, dy monedha ari me vlera nominale 500 lei dhe 1000 lei, kushtuar këtij përvjetori, sipas Vendimit nr. 12/1998 lëshuar nga BNR.
Në origjinën e himnit kombëtar të Rumanisë është poema patriotike "Un răsunet", shkruar nga Andrei Mureșanu dhe botuar për herë të parë në numrin 25 të 21 qershorit 1848 të suplementit "'Foaie pentru minte, inimă şi literatură", në një melodi të krijuar nga Anton Pann, sipas faqes së internetit www.forter.ro.
Përmbajtja thellësisht patriotike dhe kombëtare e poemës kishte gjasa të gjallëronte tubimet e shumta të militantëve paskoptistë, për të drejtat kombëtare, veçanërisht në Transilvani. Është kënduar gjatë Luftës së Pavarësisë (1877-1878), Luftës së Parë Botërore dhe Bashkimit të Madh të vitit 1918. Është kënduar edhe gjatë Luftës së Dytë Botërore.
“Zgjohuni rumunë!” u këndua zyrtarisht për herë të parë më 29 korrik 1848, gjatë një demonstrate të organizuar në Kopshtin Publik në Râmnicu Vâlcea, tani Parku Zăvoi, me iniciativën e sundimtarit Ştirbei Vodă.
“Zgjohuni rumunë!” u ndalua pas vendosjes së regjimit komunist, për gati gjysmë shekulli. Megjithatë, ajo u këndua gjatë kryengritjes në Braşov, më 15 nëntor 1987, dhe gjatë Revolucionit të Dhjetorit 1989. Menjëherë pas Revolucionit të Dhjetorit 1989, “Zgjohuni rumunë!” u zgjodh si himni kombëtar i Rumanisë, i parashikuar nga Kushtetuta e vitit 1991, i ndryshuar dhe plotësuar me rishikimin e Ligjit nr. 429/2003. Kështu, në formën e saj aktuale, Kushtetuta parashikon, nëpërmjet nenit 12, që himni kombëtar është "Zgjohu rumunë!", duke u konsideruar si simbol kombëtar, së bashku me flamurin trengjyrësh, stemën e vendit dhe të shtetit. vulë, sipas www.cdep.ro.
Burimi: AGERPRES/(Dokumentar-Andreea Onogea, Liviu-Ioan Tatu, redaktori: Horia Plugaru).
