Shqip Română
Kultura

Festimi i Ditës së Romanitetit Ballkanik në Korçë

Festimi i Ditës së Romanitetit Ballkanik në Korçë

Më 10 maj 2025, me rastin e Ditës së Romanitetit Ballkanik, Shoqata e Arumunëve të Shqipërisë – Dega Korçë organizoi një veprimtari festive në Kishën rumune "Shndërrimi në Fytyrë" (Shën Sotiri) të qytetit. Ngjarja mblodhi së bashku anëtarët e shoqatës dhe të komunitetit arumun vendor, të mbledhur përreth këtij tempulli për të përkujtuar këtë ditë me rëndësi të veçantë për identitetin.

Pas meshës së bekimit të kryer nga prifti Andrea Zhurka, festa vijoi me interpretime këngësh dhe recitime poezish në dialektin arumun të gjuhës rumune.

Data 10 maj zë një vend të veçantë në historinë e Rumanisë dhe të rumunëve të Ballkanit. Kjo ditë shënon 120-vjetorin e shpalljes së Iradesë Perandorake Osmane të vitit 1905, përmes së cilës rumunët e Ballkanit – arumunët dhe meglenorumunët – u njohën zyrtarisht si një pakicë e veçantë në kuadër të Perandorisë Osmane, duke përfituar të drejta kulturore të veçanta dhe mundësinë për të krijuar institucionet e tyre përfaqësuese.

Dita e Romanitetit Ballkanik festohet çdo vit më 10 maj, në përputhje me dispozitat e Ligjit nr. 156, datë 7 qershor 2021. Ky ligj, i miratuar nga Dhoma e Deputetëve më 12 maj 2021 me shumicë dërrmuese (293 vota pro, 2 kundër dhe 2 abstenime), parashikon që kjo festë mund të shënohet nga autoritetet publike qendrore dhe lokale, institucionet shtetërore, shoqëria civile, persona fizikë dhe juridikë, si dhe nga përfaqësitë e Rumanisë jashtë vendit. Aktivitetet mund të përfshijnë programe dhe ngjarje sociale, edukative, kulturore, artistike apo shkencore të dedikuara promovimit të identitetit të rumunëve ballkanikë.

Botimi i iradesë së sulltan Abdyl-Hamidit II më 10/23 maj 1905 u konsiderua si një gjest nderimi ndaj Rumanisë, me rastin e Ditës Kombëtare (10 maj) dhe të 39-vjetorit të mbretërimit të Mbretit Karol I. Gjatë periudhës 1906–1948, data 10 maj u festua zyrtarisht si Dita e Rumunëve të Ballkanit, rast me të cilin shteti rumun mbështeste, përmes programeve dhe financimeve të posaçme, veprimtarinë e shkollave dhe kishave rumune në këtë rajon.


Postime të Ngjashme